Akıcı konuşma bozukluğu, sözel ifade akıcılığının bozulmasıdır. Akıcılıkta ortaya çıkan ses, hece, sözcük tekrarları, uzatmalar, bloklar, uygun olmayan duraklamalar, düzeltmeler konuşmanın akışını etkiler. Konuşma sırasında sözcük içi takılmalar olabileceği gibi sözcük arası takılmalar da görülebilir. Sözcük içi takılmaları; ses, hece, tek heceli sözcük tekrarları ve uzatmalar,bloklar şeklinde, sözcük arası takılmalar da ise duraklamalar, düzeltmeler, yerine sözcük kullanmalar şeklinde görülebilmektedir. Konuşma hızı ve ritminde ortaya çıkan bozukluklara bazen eşlik eden ikincil davranışlar da (yüz ve vücut hareketleri vb.) görülebilir.
Dil ve konuşma gelişimi evresindeki yüz çocuktan beşini etkilemektedir. Bu yönüyle oldukça yaygın bir sorundur. Erkek çocuklarda kızlara oranla (1/4) daha sık gözlenmektedir. Çocukluk döneminde görülen kekemeliğin %80'i kendiliğinden ortadan kalkmaktadır. Bunun nedeni spontane iyileşmedir. Dolayısıyla 5 çocuktan 4'ü akıcı olarak konuşmaya; %1'i de, kekelemeye devam etmektedir.
Kekemeliğin ortaya çıkış sebeplerine ilişkin birçok görüş bulunmaktadır. Fakat kekemeliğin nedenleri hakkında kesin bir şey söylemek mümkün değildir.
Kekemelik terapisinde birden çok terapi yaklaşımı vardır. Bu yaklaşımlar, konuşma akıcılığının biçimlendirilmesi, kekemeliğin değiştirilmesi, frekans ve süre gibi değişkenlere müdahale eden araçların kullanılması, edimsel yaklaşımların kullanılması, danışmanlık ve grup terapileridir. Terapide temel amaç kişinin kekemeliğini kontrol altına alarak akıcı konuşmasını sağlamaktır. Kekemelik tedavilerinde izlenen sıra değerlendirme, fark ettirme, değiştirme (terapi) ve genelleştirmedir. Kekemelik terapi programı erken dönem ve yetişkinler için olmak üzere iki grupta yapılmaktadır.
AKICILIK TERAPİSİNİN AMACI:
Dil gelişim dönemlerine ve /veya yaşa uygun bir şekilde akıcı konuşma becerisi geliştirebilme.
TERAPİ SONRASI EDİNİLECEK KAZANIMLAR :
1. Konuşma sırasında konuşmayı kolaylaştıracak şekilde beden kontrolünü sağlar.
2. Konuşma sırasında konuşma ile solunum uyumunu sağlar.
3. Konuşma hızını ayarlayarak konuşur.
4. Konuşma ritmini ayarlayarak konuşur.
5. Sözcük içi takılmaları olmadan konuşur.
6. Sözcük arası takılmaları olmadan konuşur.
7. Konuşmaya istekli olur.
8. Farklı ortam ve durumlarda akıcı konuşur.
AKICILIK TERAPİSİNİN İÇERİĞİ
A. KONUŞMA VE BEDEN KONTROLÜ
1. Vücut Duruşu
2. Beden Kontrolü Sağlama
B. KONUŞMA SESİNİN VE KONUŞMANIN KONTROLÜ
1. Konuşma ve Solunum Koordinasyonu
2. Konuşma Sırasında Konuşma ile Solunum Uyumu
3. Konuşma Hızı ve Ritmi
4. Konuşma ve Duyguların Kontrolü
5. Konuşma Gürlüğü ve Tınısının Kontrolü
C. SÖZEL İLETİŞİM SÜRECİ
1. Sözel İletişim Teknikleri
2. Konuşma Motivasyonu
Ç. AKICI KONUŞMA
1. Konuşma Akıcılığını Etkileyen Davranışlar
2. Farklı Ortam ve Durumlarda Anlaşılır Bir Biçimde Akıcı Konuşma