“Normal ses” nedir ?
Normal ses perde (tiz-pes), şiddet (yüksek-alçak) ve kalite (kısık, çatlak, boğuk) açısından kişiye ve iletişimine uygun sestir. Kişi tiz ya da pes bir sesle, sürekli bağırarak ya da yavaş konuşuyor olabilir, ses kalitesinde bir farklılık (genizsi, boğuk, nefesli bir ses) olabilir ya da yaşı ve cinsiyetine uygun olmayan bir tonda konuşuyor olabilir.
“Ses bozukluğu” nedir ?
Sesin tizlik, yükseklik, esneklik ve kalitesinde aynı yaş, cinsiyet ve kültür grubundaki bireylere göre alışılmıştan farklılık görülüyorsa bir ses bozukluğundan söz edilebilir. Halk arasında ise sesin normalden az veya hiç çıkmaması şeklinde bilinir. Sesteki çatallanma, kalınlaşma, iniş çıkışlar, boğuk ses ve diğer tüm farklılıklar ses kısıklığı olarak değerlendirilir. Ses çıkarmamızı sağlayan organlarda oluşan bir problem seste bozulmaya yol açar. Sıklıkla sesin gerçek kaynağı olan ses telleri üzerinde oluşan en küçük problem ses tellerinin titreşimini bozmakta ve seste bozulmaya yol açmaktadır.
Ses bozukluğuna yol açan etmenler nelerdir?
Ses bozukluğunun nedenleri çok çeşitlidir. Aşırı ve zorlamalı ses kullanımı, ses telleri üzerinde oluşan organik kitleler, yapısal kusurlar gibi çeşitli etmenler önemli/ önemsiz ses bozukluklarına neden olabilirler. Çok yüksek sesle konuşarak ya da çok yüksek/alçak perdeden konuşarak sesini yanlış kullananlarda, nefes alış-verişi düzensiz olanlarda, sigara içenlerde ve diğer bazı nörolojik bozuklukları olanlarda ses bozuklukları görülebilir.
Ses bozukluğuyla ilgili ne zaman profesyonel yardım alınmalıdır?
Seste -herhangi bir soğuk algınlığı ya da alerjiye bağlı olmaksızın- kalınlaşma, çatallaşma ve konuşurken bir rahatsızlık hissi varsa ve bu rahatsızlık on günden fazla bir zamandır devam ediyorsa bir K.B.B uzmanına görünülmelidir. Sesinizde tıbbi açıdan bir sorun yoksa ve sorununuz sesin yanliş kullanımına bağlıysa doktor sizi dil ve konuşma bozuklukları uzmanına yönlendirecektir.
Ses terapisi nedir ?
Sesin etkili, verimli ve ekonomik kullanımını hedefleyen ve bozulan ses kalitesini düzeltmeyi amaçlayan davranış değiştirme yöntemleridir.
Ses terapisini kimler yapar?
Ses terapisi konusunda uzmanlaşmış dil ve konuşma bozuklukları uzmanları, dil ve konuşma terapistleri ve foniatristler yapar.
Ses bozuklukları nasıl giderilir ?
Sorunların büyük bir kısmı dil ve konuşma terapisti tarafından giderilir. Bazı sorunlar ise tıbbi ya da cerrahi sağaltımla birlikte dil ve konuşma terapistinin çalışması sonucu tedavi edilir. Sesin yanlış kullanımı sonucunda cerrahi müdahale gerektirecek bir sorun oluşmuşsa, bu sorunun yeniden oluşmaması için dil ve konuşma terapisine gereksinim vardır.